کنسانتره دام، خوراک هایی با مقادیر کم فیبر و سرشار از انرژی هستند. انواع کنسانتره در مقایسه با علوفه ها، خوراک های مناسب و مغذی هستند و به میزان قابل توجهی از نظر محتوای پروتئین، متفاوت اند. اغلب کنسانتره برای بالا بردن سطح انرژی در جیره روزانه برای گاوهای شیری و برای جبران هر گونه کمبود دیگر که فراتر از جیره علوفه ارائه می شود، به دام داده می شود. منابع انرژی برای گاوهای شیری را می توان به سه دسته نشاسته، قند و چربی تقسیم کرد. این منابع را می توان در ترکیبات جداگانه، مخلوط غلات و جیره های مخلوط، بررسی کرد.
- منبع نشاسته در کنسانتره دام:
نشاسته، منبع اصلی انرژی در غذای لبنیات است. غلاتی مانند ذرت، بیشترین منبع نشاسته را در جیره گاوهای شیری تامین می کند. از بین منابع انرژی، تغذیه نامناسب با نشاسته می تواند بیشترین تاثیر منفی را بر عملکرد دام داشته باشد.
- منبع قند در کنسانتره دام:
قندها به راحتی در دسترس میکروارگانیسم ها در دام قرار دارند. قندهای ساده شامل گلوکز، فروکتوز و ساکارز هستند. برای افزایش میزان شکر در جیره دام می توان از موادی مانند ملاس مایع یا تفاله مرکبات استفاده کرد.
- منبع چربی در کنسانتره دام:
چربی ها از دیگر منابعی هستند که در کنسانتره دام باید وجود داشته باشند. چربی ها می توانند هم از منابع گیاهی و هم از منابع حیوانی به دست آیند. آنها در مقایسه با کربوهیدرات ها و پروتئین ها، بسیار پر انرژی تر هستند. انواع چربی غیراشباع، بسیار قابل هضم است اما ممکن است قابلیت هضم فیبر را - در مقایسه با چربی اشباع که تأثیر کمتری بر هضم فیبر دارد- در دستگاه گوارشی دام کاهش دهد. همانند نشاسته، قابلیت هضم چربی توسط دام می تواند تحت تأثیر منبع، ماهیت فیزیکی و ترکیب شیمیایی آن باشد.
- منبع پروتئین در کنسانتره دام:
پروتئین در منابع کنسانتره دام دارای چندین جزء است. پروتئین قابل هضم در فرآیند متابولیسم عمدتاً در برنامه های جیره دام استفاده می شود. پروتئین قابل متابولیسم، به عنوان پروتئین واقعی تعریف می شود که در شیردان دام هضم می شود و اسیدهای آمینه آن توسط روده کوچک جذب می شود. آمینواسیدها، اجزای ضروری تشکیل دهنده پروتئین و مواد مغذی مورد نیاز گاوها هستند. موادی مانند کنجاله سویا و کنجاله کانولا، منابع بسیار خوبی از اسیدهای آمینه هستند. این ها جزو پرمصرف ترین کنسانتره دام محسوب می شوند.
